'Van Basten is een goeie voor Ajax'
Bron:
Het Parool
Frank de Boer (37) is trainer van Ajax D1. Hij heeft de ambitie hoofdtrainer te worden, maar daarvoor is nog een lange weg te gaan. Als De Boer praat over zijn club en over het Nederlands elftal is vooral de voetballer aan het woord. 'Als Ajax mij twee jaar geleden terug had willen hebben als speler, had ik nu nog gevoetbald.'
Een gezellig huis zonder erker. Dat is volgens De Boer de treffendste omschrijving van Ajax' jeugdcomplex De Toekomst. "Vanaf mijn eerste dag hier ervaar ik een heerlijke werksfeer, maar je mist de geur van het eerste elftal. Bij Manchester United zijn de profs en de jeugd ook gescheiden, maar daar zit misschien honderd meter tussen in de vorm van een parkeerplaats. Het is al leuk om Cristiano Ronaldo in zijn auto te zien aankomen. Nog leuker is het als die topspelers een keer hun hoofd om de hoek steken. Daar gaat voor de jeugd een stimulerende werking vanuit, je draagt allemaal hetzelfde shirt. Als Vanenburg en Van Basten vroeger bij mij langs het veld stonden, fantastisch vond ik dat."
Ronald Koeman klaagde over de entourage op de trainingsvelden bij de Arena. Onbeschut, altijd wind. Jij staat er ook. Hoe ervaar jij dat?
"Het waait, ja. En je moet over het parkeerdek, door een tochtig trappenhuis, naar het trainingsveld. Dat ademt geen voetbalsfeer."
Je traint af en toe mee met het eerste elftal. Wat is je rol?
"Ik observeer, praat met spelers, geef mijn ideeen en overleg met de technische staf. Ik doe dit vrijwillig. En als er een mannetje te kort is, doe ik mee."
Je bevindt je dus eigenlijk in een tussenfase: een beetje speler, een beetje trainer?
"Ja, als dit (geeft met zijn handen een meter aan, red.) de weg is die je aflegt om trainer te worden, ben ik nog maar hier (verkleint de afstand tot een centimeter of dertig). Ik ben nog steeds op mijn best als ik meedoe, dan kan ik precies laten zien wat ik bedoel. Als ik coach, houd ik iedereen wakker."
Dat is wat Ajax op dit moment mist.
"Ik ben bezig met Jan Vertonghen, John Heitinga en Maarten Stekelenburg. Die jongens moeten veel meer eisen stellen in het veld. Voor Vertonghen is dat moeilijk: hij is er net bij, een nieuwe positie, hij is erg met zichzelf bezig. Zo'n speler kun je niet te veel informatie geven, want dan loopt zijn hoofd vol. Heitinga moet die stap maken. Je mag iemand best eens aan zijn haren erbij trekken."
Er is een gat gevallen na het vertrek van Jaap Stam. Jullie waren jaren een twee-eenheid in Oranje. Hoe vond je zijn afscheid?
"Best emotioneel. En abrupt. Ik ken Jaap een beetje en ik wist dat hij zoiets kon doen: de stekker eruit halen. Ik zag aan zijn spel dat hij niet meer met plezier bezig was, terwijl dat je drijfveer moet zijn. Het maakte hem gelaten. Jaap schopte iemand over het hek als hij dat nodig vond. Als je dat niet meer doet, is de motivatie niet goed."
Wat was voor jou het moment om te stoppen?
"Dat is er eigenlijk niet echt geweest. Ik wilde na zeven jaar terug naar Nederland. Ik kwam uit Qatar en wilde alleen voor Ajax spelen. Als Ajax 'ja' had gezegd, had ik nu nog gevoetbald. Dat weet ik zeker."
Henk ten Cate en Adrie Koster zijn tegenpolen als mens en als trainer. Wat zijn jouw bevindingen?
"Ten Cate heeft meermaals bewezen dat wat hij doet, werkt. Hij heeft veel inzicht in positiespelen. Hij kan met 1 of twee aanwijzingen een oefening laten lopen. Koster werkt veel met sjablonen, looplijnen. Dat heb ik bij Ten Cate wel eens gemist: hoe wij moeten opbouwen, zoals AZ dat eigenlijk doet, dat is Ajax-voetbal."
Wat voor trainer wil jij zijn?
"Ik hou niet van slabakken. Een speler mag van mij fouten maken, maar er moet wel een idee achter zitten. De oplossing zien en durven, daar gaat het om. Ik gaf altijd driehonderd procent op een training, maar ik heb in het buitenland gemerkt dat het ook anders kan. Sommige spelers laten alles zien in de wedstrijd. Ik ben wel een Van Gaal-type, in de zin van hoe hij denkt over voetbal."
Wat is daarin het belangrijkste aspect?
"Van achteruit tot een man meer komen. Dat zie je terug bij AZ. Ik vind dat dat bij Ajax op dit moment beter mag."
En bij het Nederlands elftal.
"Ook. Ik zeg wel eens lacherig: eigenlijk waren jullie verwend met Jaap en mij. In mijn tijd werd wel gezegd: daar heb je Frank de Boer weer met zijn foutje. Ik nam het risico, maar je komt als ploeg daardoor wel aan voetballen toe. Je moet rust vinden en toch een hoge balsnelheid houden om op het middenveld te komen. Daarvoor heb je ook middenvelders nodig die zich niet verschuilen. Dat is trainbaar."
Niet bij Oranje, daarvoor ontbreekt de tijd.
"Joris Mathijsen, Andre Ooijer en Heitinga kunnen een goeie bal inspelen. Ze moeten wel de durf hebben om dat te doen en de mensen daar moeten weten dat de spelers achterin goede lange bal kunnen geven. Ook niet als ze onder druk komen. Als ik de bal had, wist iedereen dat. Die chemie met de middenvelders moet je creeren. Het is durf. Durf bij de gever en durf bij de ontvanger."
Spreek je Louis van Gaal daar wel eens over?
"Nee, ik spreek Van Gaal nooit eigenlijk."
Waarom niet?
"Weet ik niet. We kunnen goed met elkaar opschieten. Als we elkaar zien, is het goed en leuk, en dan praten we over voetbal."
Wat is jouw ambitie?
"Ik heb nog steeds het gevoel dat ik hoofdtrainer wil en kan worden. De volgende fase is misschien een leeftijdsgroep hoger, maar als ik assistent-trainer kan worden zeg ik geen nee. Het is fijn als de dingen die jij ziet, snel worden opgepikt. Ik kan bij de D-tjes sommige informatie gewoon niet kwijt. Ze waarderen me bij de A-selectie, de spelers vooral. Daar zou ik wel fulltime mee aan de slag willen."
Even een scenario schetsen: Nederland gaat naar de Olympische Spelen met Foppe de Haan en jij gaat mee als assistent.
"Lijkt me hartstikke leuk, maar het is niet ter sprake gekomen. Foppe is een fantastische man. Hij heeft alles. Ervaring vooral en ervaring �alles."
Ben je jezelf al eens tegengekomen als trainer?
"Tuurlijk. Je begint impulsief. Schreeuwen op een training. Dacht ik later: tel eens tot tien, Frank. Dat heb ik gedaan met 1 van mijn spelertjes en hij functioneerde daarna beter."
Is dat leuk, met al die ouders die over je schouder meekijken?
"Toevallig heb ik deze week evaluatiegesprekken over het eerste half jaar. Dat gaat over fysieke, technische, tactische ontwikkeling en persoonlijkheidsgroei. Via de docent van Ajax krijg ik een rapportage over hun vorderingen op school. Je moet niet vergeten dat het voor deze leeftijdsgroep een moeilijk jaar is, met veel veranderingen. Het zijn brugklassers die topsport bedrijven. Ze trainen, eten en studeren bij Ajax. Eer ze thuis zijn, is het vaak een uur of acht, half negen. Dat is pittig, hoor. En ik moet overal rekening mee houden. In zoverre ben je als jeugdtrainer eigenlijk al deels manager."
Je bouwt een band op met die jongens en de ouders. Kun je dan nog slecht-nieuws-gesprekken voeren?
"Als een voetballertje niet de kwaliteiten heeft, houdt het op. Dat zeg ik gewoon eerlijk. Daarom kan ik ook goed met Van Gaal opschieten. We hebben dezelfde eigenschappen, al kan ik iets beter met de pers omgaan."
Is de opleiding in Nederland nou goed of slecht?
"Vooropgesteld: het kan altijd beter. Maar als je ziet hoeveel spelers doorbreken, is dat goed. We hebben alleen te veel het idee: wij leveren die jongen af en hij moet alles kunnen. Ik heb vroeger niet de trainingen gekregen die de jeugd nu krijgt. Het meeste heb ik toch geleerd in mijn professionele periode."
Nu we hier toch zitten: wie moet volgens jou de nieuwe trainer van Ajax worden?
"Iemand met een Ajax-visie. Een trainer die verzorgd en dominant voetbal wil spelen, en met overwicht."
Een naam graag.
"Ik zou Marco van Basten wel een goeie kandidaat vinden."
Maar wat jij net schetst krijgt hij bij Oranje niet voor elkaar.
"Van Basten heeft wel een eigen visie. Dat is de kracht van een trainer: z��l ik spelen. Hij luistert naar andere meningen, maar de argumenten moeten wel sterk zijn om er iets mee te doen. Achteraf had Van Basten een ervaren trainer bij zijn staf moeten nemen. En dat vindt hij zelf misschien ook wel."
Moet Van Basten het EK doen?
"Ik begrijp de hele discussie niet. Van Basten heeft een contract, hij is supergemotiveerd om een goed toernooi te spelen en voor de spelers geldt hetzelfde. Daarna begint een nieuwe cyclus en dan is hij er niet meer bij. Maar je denkt toch niet dat er internationals zijn die dat nu al bezighoudt?"
Krijgt Van Basten het nog voor elkaar voor het EK: dominant voetbal spelen?
"Hij heeft nog een half jaar, het zou moeten kunnen. Het is te hopen dat iedereen dezelfde richting op wil. Als hij die eenheid kan creeren, kan Oranje het nog ver schoppen."
Hoe krijg je alle goede spelers in 1 elftal?
"Dat gaat niet, omdat het bijna allemaal aanvallende spelers zijn. Van Basten moet kiezen. Dat is het moeilijkste van coach zijn."
Welke spelers zijn voor jou van de buitencategorie?
"Van Persie, Sneijder, Van der Vaart, Van der Sar, Seedorf, Van Nistelrooij."
Waarom heeft Van Basten Seedorf zo lang genegeerd?
"Ik denk dat dat meer was ter bescherming van de groep. Seedorf is wel een mannetje, dominant in de selectie. Van Basten selecteerde veel jonge jongens, die nu inmiddels steviger in hun schoenen staan. Sneijder speelt bij Real Madrid, Van Persie bij Arsenal, Van der Vaart bij HSV. Sfeer is z��langrijk, zeker bij Oranje."
Wat vind je van de EK-loting?
"Moeilijk. Itali력n Frankrijk liggen ons niet. Tegen Italie heb je altijd het gevoel dat je beter bent. Dan krijgen zij 1 of twee kansen en is de wedstrijd gespeeld."
Aan de andere kant: Italie is de eerste tegenstander van Oranje en Italie knalt nooit een toernooi in.
"Nee, maar Nederland wel dan?"
Als Van Basten trainer van Ajax wordt, bel je hem dan op om te zeggen dat jij wel assistent wil worden?
"Nee, ik zal nooit zelf bellen."
Bij AZ vertrekt Edward Metgod vermoedelijk als assistent. Wat doe je als Van Gaal je vraagt om naar Alkmaar te komen?
"Moeilijk. Er moet heel veel gebeuren wil ik naar een andere club gaan. Ik denk niet dat ik het zou doen, omdat ik Ajacied ben."
Je hoeft je toch niet te schamen voor je eigen ambitie?
"Nee, maar ik ben hier goed ontvangen. Ik heb een warm gevoel bij Ajax. Dan kan ik niet zeggen: ik ga lekker naar AZ of PSV, omdat mij dat beter uitkomt."
Waarom hebben alle trainers na Van Gaal het zo moeilijk gehad bij Ajax?
"Hoog verwachtingspatroon, druk, spelers die snel weg zijn. En het veld is echt een groot nadeel. Ajax heeft belang bij een fantastisch veld, en dit veld is dramatisch. Een of twee wedstrijden kun je erop spelen en daarna is het schaatsen."
"Ik zweer je: kunstgras zou nog het beste zijn. Daar kun je Ajax-voetbal op spelen." 'van gaal en ik hebben dezelfde eigenschappen'.
= actief onderwerp
= inactief onderwerp